KIDEM ve İHBAR TAZMİNATI NEDİR ?HESAPLAMASI NASIL YAPILIR ?

Kıdem tazminatı; bir işyerinde çalışan işçi emekçilerin işten ayrılırken, çalıştığı süre boyunca o işyerine harcadığı emeğin karşılığını almasını sağlayan kanunen tanınmış bir tazminattır.

​

İhbar tazminatı; işçinin kanunda belirtilen süreler uyarınca önceden haber verilmeden veya ihbar süresinin dolması beklenmeden işten çıkarılması durumunda işçiye ödenmesi gereken kanunen tanınmış bir tazminattır. Bu durumun tersi de geçerlidir. Eğer işçi kanunda belirtilen süreler uyarınca önceden haber vermeden işten ayrılırsa işverene ihbar tazminatı ödemek durumundadır.

 

Kıdem tazminatı hesaplama ;Bir işçi aynı işyerinde çalıştığı her tam yıl için 1 aylık brüt maaşı kadar kıdem tazminatına hak kazanır. Tam yıllardan arta kalan aylar için bir yıla oranlanarak o aylara kazanılan kıdem tazminatı miktarı belirlenip hesaba eklenir. Yani çalışanın aylık brüt ücreti 12’ye bölünür, çıkan rakam ile kıdemdeki ay sayısı çarpılarak kıdem tazminatı hesabına katılır. 

Hesaplama yapılırken  işçinin maaşıyla birlikte işçiye yapılan yol parası, yemek parası, düzenli ödenen ikramiyeler gibi ödemelerde brüt tutarları ile hesaba katılır. Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi yapılabilir başka bir kesinti yapılamaz. 

 

İhbar tazminatı hesaplama; işçinin çalışma süresine göre belirlenen ihbar sürelerine karşılık gelen brüt maaş miktarıdır. Kendisine ihbarda bulunulmayan işçi veya işveren ihbar süresi ne kadar ise işçinin o süreye karşılık gelen brüt maaşı kadar ihbar tazminatı almaya hak kazanacaktır. İhbar tazminatından sadece gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılabilir. 

 

İhbar süreleri işçinin çalışmakta olduğu süreye göre değişir. Süreler aşağıdaki gibidir:

– 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta

– 6 ay ile 1,5 yıla arası çalışanlar için 4 hafta

– 1,5 yıl ile 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta

– 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta

İhbar yükümlülüğü bulunan işveren için de işçi için de bu süreler uygulanır. Süreler ihbarın yapıldığı günden itibaren hesaplanır. Bu süreler sözleşme ile uzatılabilir ancak kısaltılamaz.

 

Kendi isteği ile işten ayrılan işçi ihbar tazminatı alabilir mi?

İşçinin kendi isteği ile işten ayrılması, istifa etmesi, durumunda ayrılmanın nedeni önem taşımaksızın herhangi bir ihbar tazminatı hakkı doğmayacaktır, aksine ayrılmadan önce işverene ihbarda bulunulmamışsa işçi ihbar tazminatı ödemek durumunda kalacaktır.